Vikiliks Srbija: Depeša o GMO u Srbiji

Diplomatska dojava Ambasade SAD – 09 Beograd 637

Srbija: novi zakon o GM ne podleže Svetskoj trgovinskoj organizaciji, vlada obećava da će ga s vremenom izmeniti.

Identifikator: 09BELGRADE367

Wikileaks: Pogledaj 09BELGRADE367 na Wikileaks.org

Poreklo: Ambasada u Beogradu

Nastalo: 2009-07-06 u 14:14:00

Klasifikacija: Neklasifikovano / Samo za službenu upotrebu.

Oznake: EAGR  ETRD  USTR  WTO  ECON  AL  SR

Priređeno: Ova dojava nije priređena od strane Wikileaks.

DE RUEHON     #0637 / 01  1871412

ZNR UUUUU ZZH

R 061414Z JUL ’09.

MINISTARSTVO SPOLJNIH POSLOVA AMBASADA SAD U BEOGRADU

ZA: RUEHC / DRŽAVNI SEKRETAR VOŠINGTON 0051

INFO: RUCPD OC / MINISTARSTVO TRGOVINE VOŠINGTON

RUEHBS / DELEGACIJA SAD U EVROPSKOJ UNIJI U BRISELU 0001

RUEHBH / AMBASADA SAD U BEOGRADU

RUEHGV / DELEGACIJA SAD U ŽENEVI 0001

RUEHRC / MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE VOŠINGTON

RUEHFS / AMBASADA SAD U SOFIJI 0001

NEKLASIFIKOVANO BEOGRAD 000 637

POVERLJIVO

TAJNI INTERNET PROTOKOL

MOLIMO PREDAJTE MINISTRU TRGOVINE SAD

IZVRŠNI NALOG 12958 NEDOSTUPAN

Oznake: EAGR  ETRD  USTR  WTO  ECON  AL  SR

Predmet: Srbija: novi GMO zakon ne podleže Svetskoj trgovinskoj organizaciji, vlada obećava da će ga s vremenom izmeniti

Ref: izvod 061159

SAŽETAK

1. (SBU) Maja 2009. godine Narodna skupština Republike Srbije usvojila je restriktivan zakon o genetski modifikovanim organizmima (GMO), koji ne podleže Svetskoj trgovinskoj organizaciji. Tužba je izrazila našu zabrinutost za zakon ministru poljoprivrede Republike Srbije, Saši Draginu (Demokratska stranka, DS) i ministru ekonomije, Mlađanu Dinkiću (G-17 Plus). Dragin je izjavio da je Skupština odbacila zakon zbog pritiska koji dolazi iz Skupštine i od domaćih uzgajivača soje, ali uverio nas je da će plan za promenu zakona biti predstavljen 10. jula na sastanku radne grupe Svetske trgovinske organizacije. Dinkić je izjavio da bi on pritisnuo Ministarstvo poljoprivrede da brzo ponudi ispravku zakona kako bi izmene zakona bile usvojene na sledećem redovnom zasedanju Skupštine u septembru. Zvaničnici u ministarstvu poljoprivrede veruju da Dragin nema nameru da opozove zabranu GMO zbog toga što želi da zaštiti domaće proizvođače soje. Kraj sažetka.

POZADINA

3.11.2012. 19:59

1. (SBU) 29. maja 2009. Skupština je usvojila petnaest zakona vezanih za poljoprivredu, uključujući i zakon o GMO kojim se zabranjuje uzgoj, trgovina i upotreba GMO proizvoda u Srbiji. Ovaj zakon takođe zabranjuje prolaz GMO proizvoda kroz Srbiju i izvoz u druge zemlje. Nove GMO restrikcije nisu u skladu sa propisima Svetske trgovinske organizacije, što će, ukoliko se ne usklade, negativno uticati na pregovore Srbije i Svetske trgovinske organizacije. Restrikcije takođe podilaze sadašnjim propisima Evropske unije. Naučno nezasnovan zakon takođe zabranjuje uvoz genetski modifikovanog sojinog brašna, koje je jedini biotehnološki proizvod koji je Srbija uvezla pre uvođenja zabrane. Srbija je uvozila i do 120 000 mt sojinog brašna godišnje do 2006. godine. Nakon 2006, uvoz je smanjen na oko 50 – 70 000 mt zbog redukovane stočne proizvodnje i povećane domaće proizvodnje sojinog brašna.

GMO ZABRANA NIJE DEO PRVOBITNOG ZAKONA

1. (SBU) Zvaničnici u Ministarstvu poljoprivrede i asistent ministra ekonomije, Bojan Todorović, rekli su nam da nove restrikcije u GMO zakonu nisu bile zapisane u verziji zakona koju je vlada odobrila, već su dodate kasnije, u skupštinskoj debati. Naši izvori kažu da je u toku skupštinske rasprave Dragin podlegao pritiscima Radikalne stranke i zabranio GMO. Iznenadna zabrana iznenadila je članove skupštine, uključujući i Dinkića. Kolege iz G-17, ministar Jasna Matić i Todorović rekli su nam da je Dinkić podstakao pitanje zakona o GMO na nedeljnom vladinom zasedanju 23. juna. Savetnik za spoljnu poljoprivredu dodeljen srpskoj vladi od strane Svetske trgovinske organizacije rekao nam je da su stručnjaci, koji sarađuju sa Draginom,  savetovali da se GMO ne zabranjuje, ali Dragin nije shvatio posledice.

MINISTAR POLJOPRIVREDE I MINISTAR EKONOMIJE OBEĆAVAJU PROMENE

1. (SBU) Tužba je isporučila referentni telegram srpskom ministru poljoprivrede, Saši draginu (Demokratska stranka) 26. juna. Dragin je tužilaštvu rekao da je Skupština odbacila zakon o GMO kako zbog pritisaka unutar Skupštine tako i od strane domaćih proizvođača soje. Dragin je izjavio da se plašio da će izgubiti posao i izazvati „viku u Skupštini“ ako udovolji multietničkim korporacijama i prihvati GMO. Dragin je negirao da su članovi Radikalne stranke koji su protiv GMO vršili pritisak na njega. Zbog velikog pritiska od strane SAD-a, EU i drugih članova Svetske trgovinske organizacije, rekao je da će plan o izmeni zakona biti iznet na sastanku radne grupe Svetske trgovinske organizacije 10. jula. Izvori unutar Ministarstva poljoprivrede obavestili su nas 29. juna da Dragin ne planira da menja zakon u skoroj budućnosti i da će pokušati da ostavi zakon takav kakav je što je duže moguće kako bi pomogao srpskim kompanijama u restrikcijama uvoza GMO proizvoda.
2. (SBU) Ministar ekonomije, Dinkić, rekao je 30. juna tužilaštvu da će hitno požuriti Dragina da predloži zakon. Kako bi ilustrovao odlučnost da reši ovaj problem, Dinkić je pozvao šefa kabineta premijera Cvetkovića, Mirjanu Jovašević, na sastanak sa tužilaštvom kako bi olakšala saradnju sa Ministarstvom poljoprivrede. Dinkić je izjavio da bi sve izmene zakona bile usvojene od strane Skupštine tokom sledećeg redovnog zasedanja u septembru.

KOMENTAR

1. (U) Zabrinuti smo da Dragin može izbeći promene u zakonu o GMO u skoroj budućnosti, kako bi dobio naklonost domaćih proizvođača. Ipak, verujemo u Dinkićev udeo u ovom problemu, kao i udeo kabineta premijera koji bi trebalo da se usprotive svakom Draginovom koraku. Nastavićemo da pritiskamo sve strane kako bi se ovaj problem brzo rešio. Kraj komentara.

Prevela: Jelena Baćanović

US embassy cable – 09BELGRADE637

SERBIA: NEW GMO LAW NOT WTO COMPLIANT, GOVERNMENT PROMISES TO CHANGE IT, IN TIME

VZCZCXYZ0011
RR RUEHWEB
DE RUEHBW #0637/01 1871412
ZNR UUUUU ZZH
R 061414Z JUL 09
FM AMEMBASSY BELGRADE
TO RUEHC/SECSTATE WASHDC 0051
INFO RUCPDOC/DEPT OF COMMERCE WASHINGTON DC
RUEHBS/USEU BRUSSELS 0001
RUEHBW/AMEMBASSY BELGRADE
RUEHGV/USMISSION GENEVA 0001
RUEHRC/DEPT OF AGRICULTURE WASHINGTON DC
RUEHSF/AMEMBASSY SOFIA 0001

UNCLAS BELGRADE 000637
SENSITIVE
SIPDIS
STATE PLS PASS TO USTR
E.O. 12958: N/A
TAGS: EAGR, ETRD, USTR, WTO, ECON, AL, SR
SUBJECT: SERBIA: NEW GMO LAW NOT WTO COMPLIANT, GOVERNMENT PROMISES
TO CHANGE IT, IN TIME
REF: STATE 061159
SUMMARY
-------
1. (SBU) In May 2009, Serbia's parliament adopted a restrictive
Genetically Modified Organisms law (GMO), which was not WTO
compliant.  The Charge expressed our concerns about the law to
Serbia's Agriculture Minister Sasa Dragin (Democratic Party, DS) and
to Economics Minister Mladjan Dinkic (G-17 Plus).  Dragin told the
Charge that Parliament passed the GMO Law because of pressure within
Parliament and from domestic soybean producers, but assured us that a
plan for changing the law would be presented at the July 10th WTO
Working Party Meeting.  Dinkic said that he would push the
Agriculture Ministry to quickly make proposals to amend the law and
that amendments to the law could be adopted by Parliament during its
next regular session in September.  However, Agriculture Ministry
officials believe Dragin has no intension to quickly repeal the GMO
ban because he wants to protect domestic soybean meal producers.  End
Summary.
BACKGROUND
----------
2.  (SBU) On May 29, 2009 the Parliament adopted fifteen
agricultural-related laws including the GMO Law, which prohibited the
growing and trading of GMO and products containing GMO for commercial
use in Serbia.  The Law also prohibited the transit of GMO through
Serbia to other countries.  The new GMO restrictions are not in line
with WTO regulations and will negatively affect Serbia's WTO
negotiations if not repealed.  The restrictions also surpass those
currently imposed by the EU.  The scientifically unjustified law also
bans import of genetically engineered soybean meal, which was the
only biotech product Serbia imported prior to the ban.  Serbia was
importing up to 120,000 MT of soybean meal annually until 2006.
After 2006, imports dropped to about 50-70,000 MT due to reduced
livestock production and increased domestic soybean meal production.
GMO BAN NOT PART OF THE ORIGINAL LEGISLATION
---------------------------------------------
3.  (SBU) Officials in the Agriculture Ministry and the Economy
Ministry's Assistant Minister Bojana Todorovic told us that the new
restrictions in the GMO Law were not written into the government
approved version of the legislation, but were added later during the
parliamentary debate.  Our sources told us that during Parliament's
discussion, Dragin acquiesced to pressure from the Serbian Radical
Party, and banned GMOs.  Word of the last minute prohibitions
surprised members of the government, including Dinkic.  Fellow G-17
Minister Jasna Matic and Todorovic told us that Dinkic raised the GMO
law in the weekly government meeting on June 23.  A Foreign
Agricultural Service-provided WTO advisor to the Serbian government
told us on June 24 that experts who worked with Dragin advised him
against the GMO ban but that Dragin did not understand the
consequences.
AGRICULTURE AND ECONOMIC MINISTERS PROMISE CHANGES
--------------------------------------------- -----
4.  (SBU) Charge delivered reftel demarche to Serbia's Agriculture
Minister Sasa Dragin (Democratic Party, DS) on June 26.  Dragin told
the Charge that Parliament passed the GMO Law because of pressure
within Parliament and from domestic soybean producers.  Dragin said
he feared losing his job and provoking "screaming in Parliament" if
he had catered to multinational corporations and did not ban GMOs.
Dragin denied to the Charge that he had been pressured by Serbian
Radical Party members, who traditionally oppose GMOs.  Given the
immense pressure from the United States, the EU and other WTO
members, he said a plan for changing the law would be presented at
the July 10th WTO Working Party Meeting.  Sources within the
Agriculture Ministry informed us on June 29 that Dragin did not plan
to change the law in the near future and would try to leave the law
in place as long as possible in order to help Serbian companies by
restricting GMO imports.
5.  (SBU) Economics Minister Dinkic told the Charge on June 30 that
he would push Dragin to quickly make proposals to the law.  To
illustrate his determination to resolve the issue, Dinkic invited
Prime Minister Cvetkovic's Chief of Staff, Mirjana Jovasevic to the
meeting with the Charge in order to facilitate cooperation with the
Agriculture Ministry.  Dinkic said that any amendments to the law
could be adopted by Parliament during its next regular session in
September.
COMMENT
-------
6.  (U) We are concerned that Dragin may try to avoid making changes
to the GMO Law in the near term, in order to win the favor of
domestic producers.  However, we believe Dinkic's involvement in this
issue, and that of the Prime Minister's staff, should now counter any
foot dragging by Dragin.  We will continue to push all parties for a
speedy resolution of this issue.  End Comment.
Minimize Considered.
BRUSH